अनुसन्धान भन्छ- स्वस्थ हुन १० हजार पाइला हिँड्नु आवश्यक छैन !

काठमाडौँ । दिनमा सात हजार पाइला हिँड्नु मस्तिष्कलाई स्वस्थ राख्न र शरीरलाई धेरै रोगहरूबाट बचाउन पर्याप्त हुन सक्ने हालैको एक अनुसन्धानमा खुलासा भएको छ । अनुसन्धानका अनुसार, सात हजार पाइलाको लक्ष्य प्रायः उल्लेख गरिएका १० हजार पाइलाहरू भन्दा सजिलो र वास्तविकताको नजिक रहेको पाइएको छ ।

ल्यान्सेट पब्लिक हेल्थमा प्रकाशित यो अनुसन्धानले दिनमा सात हजार पाइला हिँड्दा क्यान्सर, डिमेन्सिया र गम्भीर मुटु सम्बन्धी रोगहरूको जोखिम कम हुने उल्लेख छ । अनुसन्धानकर्ताहरूले यी नतिजाहरूले मानिसहरूलाई दैनिक आफ्नो पाइला गणना गर्न र आफ्नो स्वास्थ्य सुधार गर्न प्रेरित गर्न सक्ने बताइएको छ ।

१० हजार पाइलाको सिद्धान्त कहाँबाट आयो ?

अनुसन्धानको नेतृत्व गर्ने डा. मेलोडी डिंग भन्छिन्- 'हाम्रो दिमागमा यो धारणा छ, हरेक दिन १० हजार पाइला हिँड्नु आवश्यक छ । तर यसको कुनै वैज्ञानिक प्रमाण छैन ।' १० हजार पाइला लगभग आठ किलोमिटर बराबर हुन्छ । यो दूरी प्रत्येक व्यक्तिको लागि फरक हुन सक्छ । यो पाइलाको लम्बाइमा निर्भर गर्दछ, जुन उचाइ, लिङ्ग र हिँड्ने गति अनुसार फरक हुन्छ । छिटो हिँड्ने मानिसहरूले सामान्यतया लामो पाइला चाल्छन् ।

१० हजार पाइलाको आंकडा १९६० को दशकमा जापानमा भएको मार्केटिङ अभियानबाट आएको थियो । १९६४ टोकियो ओलम्पिक अघि, एक पेडोमिटर सुरु गरिएको थियो, मानपो-के, जसको अर्थ १० हजार पाइला हो । डा. डिंग भन्छिन्- 'सन्दर्भबाट बाहिर निकालिएको' थियो र धेरै फिटनेस ट्र्याकरहरू र एपहरूले अझै पनि सिफारिस गर्ने अनौपचारिक दिशानिर्देश बन्यो ।

द ल्यान्सेटमा प्रकाशित अध्ययनले विश्वभरका १.६ लाख भन्दा बढी मानिसहरूको स्वास्थ्य र गतिविधि डेटाको विश्लेषण गरेको छ । दिनमा दुई हजार पाइला हिँड्नेहरूको तुलनामा, दिनमा ७ हजार पाइला हिँड्नेहरूमा निम्न रोगहरूको जोखिम कम थियो । जसमा मुटु रोग २५ प्रतिशत कम, क्यान्सर रोग ६ प्रतिशत कम, डिमेन्सियाको ३८ प्रतिशत कम र डिप्रेसनको  २२ प्रतिशत कम देखिएको थियो । 

यद्यपि, अनुसन्धानकर्ताहरू भन्छन्, केही तथ्याङ्कहरू कम सही हुन सक्छन् किनभने तिनीहरू सीमित संख्यामा अध्ययनहरूबाट लिइएका हुन् । समग्रमा, अनुसन्धानले दिनमा ४ हजार पाइला हिँड्दा पनि २ हजार पाइला हिँड्नेहरूको तुलनामा राम्रो स्वास्थ्य हुन्छ ।

धेरैजसो रोगहरूको लागि ७ हजार पाइला पछिको फाइदा पठार हुन्छ, तर त्योभन्दा माथि हिँड्दा मुटुको स्वास्थ्यको लागि थप फाइदाहरू हुन्छन् ।

कति हजार पाइला आवश्यक छ ?

धेरैजसो व्यायाम दिशानिर्देशहरूले मानिसहरूले कति समयसम्म शारीरिक गतिविधि गर्छन् भन्ने कुरामा ध्यान केन्द्रित गर्छन्, उनीहरूले कति पाइला चाल्छन् भन्ने कुरामा होइन । उदाहरणका लागि, विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) ले वयस्कहरूले प्रत्येक हप्ता कम्तिमा १५० मिनेट मध्यम व्यायाम वा ७५ मिनेट कडा व्यायाम गर्नुपर्ने भन्छन् ।

डा. डिङ भन्छिन्, यो सल्लाह धेरै मानिसहरूलाई बुझ्न गाह्रो हुन सक्छ, तर हालका दिशानिर्देशहरू अझै पनि महत्त्वपूर्ण छन् । उनी भन्छिन्- 'केही मानिसहरू पौडी खेल्छन्, साइकल चलाउँछन् वा शारीरिक सीमितताहरू छन्, जसले तिनीहरूलाई धेरै हिँड्नबाट रोक्छ ।'

मानिसहरूले प्रत्येक दिन कति कदम चाल्नुपर्छ भन्ने सल्लाह दिनभरि विभिन्न तरिकाले सक्रिय रहने बारे सोच्न प्रोत्साहित गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ ।

ब्रुनेल विश्वविद्यालय, लन्डनका डा. डेनियल बेली भन्छन्, अध्ययनले मिथकलाई चुनौती दिन्छ,  दिनमा १० हजार कदम चाल्नु आवश्यक छ । उनी भन्छन्, १० हजार कदम बढी सक्रिय व्यक्तिहरूको लागि राम्रो लक्ष्य हुन सक्छ, तर अरूको लागि, ५ हजारदेखि ७ हजार बढी प्राप्त गर्न सकिने लक्ष्य हो । पोर्ट्समाउथ विश्वविद्यालयका डा. एन्ड्रयू स्कट पनि पाइलाहरूको सही संख्या आवश्यक छैन भन्ने विश्वास गर्छन् । उनी भन्छन्- 'विशेष गरी शारीरिक गतिविधि कम भएका दिनहरूमा धेरै हिँड्नु सधैं राम्रो हुन्छ र मानिसहरूले विशेष लक्ष्यको बारेमा धेरै चिन्ता गर्नु हुँदैन ।'