आज विश्व स्ट्रोक दिवस मनाइदै

काठमाडौँ । आज विश्व स्ट्रोक दिवस । मानिसलाई मस्तिष्कघात (स्ट्रोक) बारे सचेत गराउने र रोकथामका उपायबारे ध्यानाकर्षण गराउने उदेश्यले हरेक वर्ष अक्टोबर २९ तारिखका दिन जनचेतनामुलक कार्यक्रम गरेर मनाइन्छ ।

यस वर्षको विश्व स्ट्रोक दिवसको नारा ‘एभ्री मिनेट काउन्ट' अर्थात ‘हरेक मिनेट महत्वपूर्ण छ’ भन्ने रहेको छ ।

अहिले नेपाल लगायत विश्वमा नै मस्तिष्कघातको समस्या बढ्दो गतिमा छ । व्यक्तिको आयु लम्बिरहेको वर्तमान अवस्थामा मस्तिष्कघातको समस्या पनि त्यही गतिमा बढिरहेको छ । खानपान र जीवनशैलीमा आएको परिवर्तनका कारण यो समस्या युवा उमेरका व्यक्तिहरुमा पनि देखिएको छ । केही बच्चाहरुलाई वंशाणुगत कारण मस्तिष्कघात हुने गर्छ । जन्मजात मस्तिष्कको नशा सुन्निएको वा राम्रोसँग नशाको विकास नभएका बच्चाहरुलाई मस्तिष्कघात हुने सम्भावना रहन्छ ।

पक्षघात हुने कारण थुप्रै हुन्छन । उच्च रक्तचाप बढ्नाले मस्तिष्कमा आघात पुग्छ, जसले गर्दा मस्तिष्कघात हुने सम्भावना रहन्छ । मुटु रोगी, मधुमेही, धुम्रपान, मोटोपना, अस्वस्थ्यकर खानपान र जीवनशैली आदि कारणले मस्तिष्कघात हुने सम्भावना रहन्छ ।

यसका प्रमुख लक्षणमा रिंगटा लाग्ने, मुख बाङ्गिने, हातखुट्टा नचल्ने, एक्कासी एउटा हात लुलो हुने, बोली लरबराउने वा स्वरै गुम्ने, दृष्टिमा अचानक समस्या उब्जिने र कुरा बुझ्न अप्ठयारो हुने जस्ता रहेका छन् ।

विश्वमा हरेक बर्ष एक करोड २० लाख मानिसलाई मस्तिष्कघात हुने गर्दछ । विश्वभरको आँकडालाई हेर्दा करिब ४ मध्ये एक जनाले २५ बर्षको उमेरपछि जीवनमा एक पटक मस्तिष्कघातबाट प्रभावित हुने गर्दछन । मस्तिष्कघातबाट हरेक बर्ष विश्वभर करिब ७० लाख मानिसको मृत्यु हुने गर्दछ ।