अलास्का बैठकलाई रुसी मिडियाले किन पुटिनको ठूलो विजय भनिरहेको छ ?

काठमाडौँ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनबीच अलास्कामा भएको भेट अनिर्णीत रह्यो । तर रुसी मिडियाले यसलाई राष्ट्रपति पुटिनको सफलताको रूपमा प्रस्तुत गरिरहेको छ ।

रुसी अखबार र वेबसाइटहरूमा प्रकाशित समाचारमा यसलाई रुसी राष्ट्रपतिको विजयको रूपमा वर्णन गरिएको छ । यी मिडिया संस्थाहरूले युक्रेन युद्धको सन्दर्भमा रुसको दृष्टिकोणबाट पुटिन लक्ष्यको एक कदम नजिक पुगेको बताएका छन् ।

रुसी ट्याब्लोइड मोस्कोभस्की कोमसोमोल्ट्सको वेबसाइटमा प्रकाशित एक रिपोर्टमा भनिएको छ- 'पुटिनसँगको कुराकानी समाप्त भएको केही घण्टापछि, ट्रम्पले लेखे कि सबैले निर्णय गरेका छन् कि रूस र युक्रेनबीच चलिरहेको यो भयानक युद्ध शान्ति वार्ता मार्फत समाप्त गर्न सकिन्छ ।'

पुटिनलाई भेटेपछि ट्रम्पले सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म ट्रुथ सोसियलमा लेखे-  'सबैले निर्णय गरे कि रूस र युक्रेनबीच चलिरहेको भयानक युद्ध अन्त्य गर्ने उत्तम तरिका भनेको युद्धविराम सम्झौता मात्र होइन, प्रत्यक्ष शान्ति सम्झौतामा पुग्नु हो, जुन प्रायः लामो समयसम्म टिक्दैन ।'

रुसी मिडियाका अनुसार, ट्रम्प आफैं रुसका राष्ट्रपतिसँगको वार्तापछि मात्र यो निष्कर्षमा पुगेका हुन् र यो स्पष्ट रूपमा रुसको कूटनीतिको विजयको संकेत हो । केही मिडिया रिपोर्टहरूले रुसले युक्रेनलाई डोनबासका केही क्षेत्रहरूबाट आफ्नो सेना फिर्ता बोलाउन माग गरेको उल्लेख गरेका छन् ।

ट्रम्पले आफ्नो सामाजिक सञ्जाल ह्यान्डलमा लेखेका छन् कि राष्ट्रपति जेलेन्स्की सोमबार दिउँसो वाशिंगटन आउँदैछन् ।

उनले लेखेका छन्- 'यदि सबै कुरा ठीकठाक भयो भने, हामी राष्ट्रपति पुटिनसँग भेटघाटको तालिका बनाउनेछौं ।' जेलेन्स्कीले पनि ट्रम्पलाई भेट्ने पुष्टि गरेका छन् । तर शान्ति सम्झौता नभएमा के हुनेछ ? मलाई लाग्छ कि यसले रूसलाई धेरै फरक पार्दैन किनभने पुटिनले आफ्नो सेनाको क्षमतामा निरन्तर विश्वास व्यक्त गर्दै आएका छन् । उनी युक्रेनी सेनालाई पछाडि धकेल्न आफ्नो सेना प्रयोग गरिरहेका छन् र यसो गरेर पुटिनले युक्रेनलाई सम्झौता गर्न बाध्य पार्न खोजिरहेका छन् ।

अलास्का बैठकबाट पुटिनले के प्राप्त गरे ?

रुसी अखबार कोमसोमोल्स्काया प्राभ्दाका अनुसार, अलास्का बैठक रुसी राष्ट्रपतिको लागि कूटनीतिक विजय हो ।

उक्त पत्रिकाका अनुसार- 'यो स्पष्ट भइसकेको छ कि रुस कुनै पनि कूटनीतिक पासोमा नपरोस् भनेर पुटिनलाई ट्रम्पसँग आमनेसामने भेटघाट आवश्यक थियो । युक्रेन र युरोप एउटै कुरामा बाजी लगाइरहेका छन् र त्यो हो युद्धविरामबाट रुसलाई फाइदा हुने छैन। त्यसैले पश्चिमी देशहरूले बारम्बार आफ्नो सम्पूर्ण शक्ति लगाएर युद्धविरामको कुरा गरिरहेका छन् र यदि पुटिनले यसलाई अस्वीकार गरे भने युक्रेन र युरोप भन्छन् कि हेर, पुटिन युद्ध रोक्न चाहँदैनन् ।'

उक्त पत्रिकाले लेखेको छ- 'तर ट्रम्पसँगको आमनेसामने भेटघाटमा पुटिनले बेलायत, युक्रेन र युरोपेली संघको यो विचारलाई पूर्ण रूपमा चकनाचुर पारेका छन् । उनले ट्रम्पलाई बताए कि रुस शान्तिको पक्षमा छ तर युद्धविराम रुसको हितमा छैन किनभने यस्तो अवस्थामा रुसले युद्धभूमिमा प्राप्त गरेको फाइदाबाट पछि हट्नु पर्नेछ। यस्तो अवस्थामा, युद्धविरामभन्दा बाहिर गएर शान्ति सम्झौताको बारेमा किन कुरा नगर्ने । यसैबीच, रुसले आफ्नो केही समस्याहरू समाधान गर्न समय प्रयोग गर्नेछ, जसमा मोर्चामा रुसी सेनाको तैनाथीसँग सम्बन्धित कठिनाइहरू पनि समावेश छन् ।'

उक्त पत्रिकाका अनुसार, 'यो भ्लादिमिर पुटिनको लागि अर्को ठूलो कूटनीतिक विजय हो । हाम्रा सैनिकहरूले हरेक दिन एक वा धेरै आवासीय क्षेत्रहरूलाई शान्तिपूर्वक मुक्त गर्ने अवसर पाइरहेका छन्, जबकि युरोप र युक्रेन शान्तिको विरोध गरिरहेका छन् ।'

लेखकले यहाँ 'मुक्ति' शब्द प्रयोग गरेका छन्, तर वास्तवमा यो युक्रेनको धेरै भागहरू कब्जा गर्ने बारेमा हो । कोम्सोमोल्स्काया प्राभ्दाका अनुसार- 'यो त्यति नै महत्त्वपूर्ण छ जति रूसी राष्ट्रपतिले अलास्कामा आफ्नो भाषणमा भनेका थिए कि 'शान्ति ल्याउन संकटको जरा हटाउन आवश्यक छ । रूसले आफ्नो लक्ष्य त्यागेको छैन। हो, शान्तिको लागि केही तार्किक रियायतहरू दिन सकिन्छ, जुन ट्रम्पको लागि स्पष्ट रूपमा महत्त्वपूर्ण छन्, तर सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा कहिल्यै त्यागिने छैन। साधारण तथ्य यो हो कि अलास्कामा भएको बैठक शान्ति चाहने रूसको लागि र शान्ति र नोबेल पुरस्कारको सपना देख्ने ट्रम्पको लागि पनि ठूलो विजय हो ।'

अमेरिकालाई उल्लेख गर्दै, पत्रिकाले भन्यो- 'यो अमेरिकाको लागि पनि विजय हो, जुन द्वन्द्वमा सहभागीको भूमिकाबाट आत्मविश्वासका साथ शान्ति निर्माताको भूमिकामा सर्दैछ ।'

रुसी अखबार नेजाभिसिमाया गजेटाले आफ्नो रिपोर्टमा रुसप्रति अमेरिकाको बुझाइलाई औंल्याएको छ । उक्त अखबारले लेखेको छ- 'पुटिनले एन्कोरेज पत्रकार सम्मेलनमा भनेका थिए कि वार्तामा सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण, सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा 'अमेरिकी राष्ट्रपतिले रुसको राष्ट्रिय हित बुझ्नुहुन्छ'। यो थप अन्तर्राष्ट्रिय परिस्थिति, द्वन्द्व समाधान र भविष्यको सम्बन्धको विकासको लागि महत्वपूर्ण कुरा हो। कम्तिमा अर्को साढे तीन वर्ष रूसको लागि उत्तम समय हुनेछ । अलास्कामा जे भयो त्यो रूस विरुद्ध पश्चिमी देशहरूको साझा मोर्चाको विघटन हो। यस्तो देखिन्छ कि ट्रम्पले पुटिनको कुरा सुने र रूसी हितलाई वैधको रूपमा मान्यता दिए । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा, उनले नयाँ विश्वव्यापी राजनीति निर्माणको लागि तिनीहरूलाई महत्त्वपूर्ण ठाने ।'

अर्को रूसी अखबार इज्वेस्टियाका अनुसार- 'एन्कोरेज शिखर सम्मेलन एक महत्त्वपूर्ण संकेत थियो कि रूस र अमेरिका युक्रेनी द्वन्द्व अन्त्य गर्न वार्ता गर्न तयार छन्, यद्यपि व्यावहारिक समाधान अझै टाढा छ ।'