मोदीले उठाएनन् ट्रम्पको फोन !

काठमाडौँ । 'अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले प्रधानमन्त्री मोदीलाई करको बारेमा चार पटक फोन गरे, तर प्रधानमन्त्री मोदीले एक पटक पनि उनीसँग कुरा गरेनन् । यसले दुई नेताहरू बीच तनाव बढायो ।' यो दाबी जर्मन अखबार फाजले गरेको छ । यद्यपि, अखबारले आफ्नो रिपोर्टमा यी फोनहरू कहिले गरियो भनेर उल्लेख गरेको छैन ।

अखबारका अनुसार, मोदी ट्रम्पको आक्रामक व्यापार नीति र भारतलाई 'मृत अर्थतन्त्र' भनेकोमा रिसाएको उल्लेख छ । पहिले दुई नेताहरू बीच राम्रो सम्बन्ध थियो, तर अब भारतले अमेरिकासँग व्यापार सम्झौताको लागि वार्ता रद्द गरेको छ । अमेरिकी प्रतिनिधिमण्डललाई नयाँ दिल्ली आउनबाट रोकिएको थियो ।

ट्रम्पले भारतमा कुल ५० प्रतिशत कर लगाएका छन्, जसमध्ये २५ प्रतिशत कर जरिवानाको रूपमा लगाइएको छ, जुन आजदेखि लागू भएको छ । ट्रम्पले भारतले रूसी तेल खरिद गर्दा पुटिनलाई युक्रेन विरुद्धको युद्ध जारी राख्न मद्दत गरिरहेको बताउदै आएका छन् ।

अखबारले विज्ञहरूलाई उद्धृत गर्दै लेखेको छ- 'सामान्यतया ट्रम्पको तरिका भनेको पहिले व्यापार घाटालाई लिएर देशमाथि आक्रमण गर्नु हो, त्यसपछि उच्च कर लगाउने धम्की दिनु हो । यसपछि, डरलाग्दो वार्ता सुरु हुन्छ र अन्ततः उच्च कर लगाएर र त्यसपछि केही छुट दिएर आफूलाई विजेता घोषणा गर्ने प्रयास गर्छन् । धेरै देशहरूसँग यस्तो भएको छ र ट्रम्पले अमेरिकी बजारमा आफ्नो पकड कति बलियो छ भनेर देखाए, तर यस पटक मोदीले झुक्न अस्वीकार गरे । न्यूयोर्कको नयाँ स्कूलको भारत-चीन संस्थानका सह-निर्देशक मार्क फ्रेजियर भन्छन्, चीनको विरुद्ध भारतलाई प्रयोग गर्ने अमेरिकाको रणनीति असफल हुँदैछ । भारतले कहिल्यै पनि चीनको विरुद्धमा अमेरिकाको साथ पूर्ण रूपमा उभिने वाचा गरेको थिएन ।

अखबारले लेखेको छ, प्रधानमन्त्री मोदीलाई ट्रम्पको व्यवहारबाट धेरै नराम्रो लागेको छ । उनी मोदीलाई लगभग एक दशक अघि जिनपिङबाट प्राप्त गरेको पुरानो अपमानको सम्झना गराइरहेका छन् । चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङ त्यसपछि गुजरात आएर मोदीलाई मित्रताको वाचा गरेका थिए, तर त्यही समयमा चिनियाँ सेना हिमालयमा रहेको भारतीय क्षेत्रमा प्रवेश गरेको थियो ।

यसपछि पनि मोदीले जिनपिङसँग राम्रो सम्बन्ध निर्माण गर्ने प्रयास गरे, तर भारतीय सैनिकहरू चिनियाँ सैनिकहरूसँग झडप हुँदा स्थिति बिग्रियो । त्यो घटनापछि, भनिन्छ कि मोदीको मन गहिरो तीतो थियो । अब ट्रम्पको पनि मनोवृत्ति त्यस्तै भएको छ । फेब्रुअरीमा उनले मोदीलाई ह्वाइट हाउसमा बोलाएर प्रशंसा गरे र फोटो एल्बम उपहार दिए । दुई देशबीचको सम्बन्ध निकै राम्रो चलिरहेको थियो । दिल्ली नजिकै ट्रम्पको नाममा विलासी टावरहरू पनि बनाइएका थिए, जसका ३०० फ्ल्याटहरू (१०८ करोड रुपैयाँसम्मको) एकै दिनमा बिक्री भएका थिए, तर पछिल्ला घटनाहरूले वातावरण परिवर्तन गरिदिए । ट्रम्पले भारतलाई 'मृत अर्थतन्त्र' भनेर अपमान गरे । यसले दुई देशबीचको सम्बन्धमा तिक्तता ल्यायो ।

अखबारले भियतनामका नेता र ट्रम्पबीचको विवादप्रति पनि मोदी सतर्क रहेको रिपोर्ट गरेको छ । वास्तवमा, ट्रम्पले भियतनामका सर्वोच्च नेता तो लामसँग ट्यारिफ मुद्दाको बारेमा फोनमा कुरा गरेका थिए । यस कुराकानीमा कुनै ठोस सहमति भएन । तर ट्रम्पले सामाजिक सञ्जालमा घोषणा उनले भियतनामसँग व्यापार सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको घोषणा गरेका थिए, जबकि वास्तविकतामा त्यस्तो भएको थिएन ।

अखबारले लेखेको छ, मोदी भारतलाई त्यस्तो कुनै पनि 'स्टन्ट' को हिस्सा बनाउन चाहँदैनन्, त्यसैले उनले ट्रम्पसँग कुरा गर्न स्पष्ट रूपमा अस्वीकार गरे । त्यसैले मोदीले अमेरिकी प्रतिनिधिमण्डलको प्रस्तावित दिल्ली भ्रमण रद्द गरे र ट्रम्पको यो विवादमा भारत सहभागी नहुने सन्देश दिए ।

रिपोर्ट अनुसार, अमेरिकाको ५० प्रतिह्स्त करले भारतको निर्यातलाई असर गर्न सक्छ । भारतको २० प्रतिशत निर्यात, जस्तै कपडा, गहना र अटो पार्टपुर्जा अमेरिका जान्छ । यो भारी करका कारण, भारतको आर्थिक वृद्धि दर ६.५ प्रतिशतबाट ५.५ प्रतिशतमा घट्न सक्ने बताइएको छ ।

ट्रम्पले पछिल्लो ३ महिनामा भारत र पाकिस्तान बीच लगभग ३० पटक युद्धविराम गराएको दाबी गरेका छन् । प्रधानमन्त्री मोदीले यसलाई स्पष्ट रूपमा अस्वीकार गरेका छन् । भारतले स्पष्ट रूपमा भनेको छ, दुई देश बीचको युद्धविराम आपसी वार्ताबाट भएको हो, यसमा कुनै तेस्रो पक्षको भूमिका छैन ।

यस बाहेक, ट्रम्पले पाकिस्तानमा तेल भण्डार विकास गर्ने बारेमा कुरा गरेका थिए र पाकिस्तानी सेना प्रमुखलाई ह्वाइट हाउसमा आमन्त्रित गरेका थिए । यी निर्णयहरूले भारतलाई थप चिढाएको छ ।