विश्व मौसम संगठनको चेतावनी : ग्लोबल वार्मिङले सीमा नाघ्ने सम्भावना

काठमाडौं । विश्व मौसम संगठन (डब्लुएमओ) ले आगामी पाँच वर्षमा जलवायु परिवर्तनको नराम्रो प्रभावलाई सीमित गर्न अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा स्वीकृत १.५ डिग्री सेल्सियस ग्लोबल वार्मिङको सीमा नाघ्ने सम्भावना दुई तिहाइले बढेको जनाएको छ ।

संगठनद्वारा बुधबार जारी गरेको प्रतिवेदनमा अवशोषण गर्ने हरितगृह ग्यास र एल निनोका कारण आगामी पाँच वर्षमा विश्वको तापक्रम रेकर्ड स्तर उच्चमा पुग्ने उल्लेख छ । यसैबीच सन् २०२३ र २०२७ को बीचमा अहिलेसम्मकै सबैभन्दा तातो वर्ष २०१६ को रेकर्ड तोड्ने वर्षको रूपमा आउने ९८ प्रतिशत सम्भावना छ।

सन् २०१५ मा, पेरिस सम्झौताअन्तर्गत, यो शताब्दीको अन्त्यसम्ममा, विश्वलाई पूर्व(औद्योगिक युग (१८५०–१९००) को तुलनामा पृथ्वीको सतहको औसत तापक्रम १.५ डिग्री सेल्सियसभन्दा बढी नहुने निर्णय गरिएको थियो। तर, डब्ल्यूएमओको प्रतिवेदनका अनुसार २०२३ र २०२७ बीचको औसत वार्षिक विश्वव्यापी तापक्रम औद्योगिक युगको स्तरभन्दा १.५ डिग्री सेल्सियसभन्दा बढी हुने सम्भावना ६६ प्रतिशत छ। प्रतिवेदनका प्रमुख लेखक जलवायुविद् लियोन हर्मनसन भन्छन्, “वैज्ञानिकहरूले सामान्यतयाः ३० वर्षको औसत प्रयोग गर्छन्।”

यहाँ ध्यान दिन लायक छ कि जलवायु परिवर्तन विरुद्ध जारी प्रयासहरु को अवरोध को स्तर आगामी पाँच वर्ष मा ६६ प्रतिशत हुनेछ, जुन गत वर्ष ४८ प्रतिशत, २०२० मा २० प्रतिशत र एक दशक अघि १० प्रतिशत थियो।

हर्मनसन भन्छन्, सबै खराब छैन, राम्रो समाचार पनि छ। ला निनाबाट एल निनोमा परिवर्तन भएकाले जहाँ पहिले बाढी आएको थियो, त्यहाँ राहत मिल्नेछ र जहाँ पहिले खडेरी थियो, त्यहाँ भारी वर्षा हुनेछ । अमेजन वर्षा वन अर्को पाँच वर्षको लागि असामान्य रूपमा सुक्खा रहनेछ, जबकि अफ्रिकाको साहेल ( उत्तरमा सहारा र दक्षिणमा सवाना बीचको संक्रमण क्षेत्र) वर्षाले भिजेको छ।

पेन्सिल्भेनिया विश्वविद्यालयका जलवायु वैज्ञानिक माइकल मान भन्छन्, “वास्तविक चिन्ता महासागरको गहिरो पानीमा छ, जसले धेरै मानवीय तापलाई अवशोषित गर्छ र महासागरको तापक्रम बढ्छ।” (एजेन्सी)