पृथ्वीको परिक्रमा गर्ने गति बढ्दै, कस्तो पर्छ असर ?

काठमाडौँ । पृथ्वीको आफ्नो अक्षमा परिक्रमा गर्ने गति बढ्दै गएको वैज्ञानिकहरुले पत्ता लगाएका छन् । पृथ्वीको परिक्रमा गर्ने गति बढ्दै जानुको परिणाम दिनको समयमा कमी आएको छ । वैज्ञानिकहरूले पृथ्वीको परिक्रमा गर्ने गति बढेसँगै आगामी समयमा २४ घण्टाभन्दा कम समयका दिनहरू देख्ने बताएका छन् । 

वैज्ञानिकहरूले यस महिनाको २२ जुलाई र ५ अगस्टमा दिन १.३ देखि १.५ मिलिसेकेन्डले छोटो हुनेछ । यद्यपि, दिनको घटाइएको अवधि केही विशेष उपकरणहरूले मात्र मापन गरिनेछ ।

पृथ्वीको परिक्रमा बारे सामान्य बुझाइ पृथ्वीले २४ घण्टामा सूर्यको परिक्रमा गर्छ भन्ने हो । यो एक दिनको अवधि हो । यो समयको अर्थ एक दिन २४ घण्टाको हुन्छ । अनुसन्धानले यो अवधि सधैं स्थिर हुँदैन । चन्द्रमा र सूर्यको स्थितिले समयसँगै यसमा परिवर्तन ल्याउन सक्छ । भूकम्प र अन्य भूगर्भीय घटनाहरूले पनि पृथ्वीको परिक्रमा गति परिवर्तन गर्न सक्छन् । यसले दिनको समयलाई असर गर्छ ।

वैज्ञानिकहरू दिनको समयमा परिवर्तन हुनु कहिल्यै नदेखिएको घटना भने नभएको बताएका छन् । दिनहरू सधैं २४ घण्टा लामो हुँदैनन् । अनुसन्धानकर्ताहरूले १ देखि २ अर्ब वर्ष पहिले, पृथ्वीमा एक दिन केवल १९ घण्टा लामो भएको र त्यतिबेला चन्द्रमा पृथ्वीको धेरै नजिक रहेको तथा यसको गुरुत्वाकर्षण बल उच्च रहेको दाबी गर्छन् । यो दूरीले पृथ्वीको परिक्रमालाई सुस्त बनायो, जसले गर्दा दिनहरू लामो हुँदै गए र २४ घण्टाको चक्रमा पुग्यो ।

लाखौं वर्षसम्म २४ घण्टाको दिन बिताएपछि, हालका वर्षहरूमा चीजहरू परिवर्तन भएका छन् । पाँच वर्ष अघि २०२० मा, वैज्ञानिकहरूले पृथ्वी यसको इतिहासको कुनै पनि समय भन्दा छिटो घुमिरहेको पत्ता लगाएका थिए । त्यस्तै जुलाई २०२४ मा, वैज्ञानिकहरूले पहिलो पटक २४ घण्टा भन्दा १.६६ मिलिसेकेन्ड कमको एक दिन रेकर्ड गरे । यस वर्ष पनि, वैज्ञानिकहरूले भनिरहेका छन्, केहि दिनहरू २४ घण्टा भन्दा कम हुनेछन् ।

एक दिनको समय भन्दा १ देखि २ मिलिसेकेन्ड कमले मानव जीवनमा कुनै फरक पार्दैन । यसले सामान्य जीवनमा कुनै फरक पार्दैन । हाम्रा सामान्य घडीहरूले पनि यो फरक देखाउँदैनन् । विज्ञहरू भन्छन्, यो सानो परिवर्तनले उपग्रह प्रणाली, जीपीएस र समय ट्र्याक गर्ने तरिकालाई असर गर्नेछ ।

दिनको समयमा परिवर्तनले अन्तर्राष्ट्रिय पृथ्वी परिक्रमा र सन्दर्भ प्रणाली सेवा जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय एजेन्सीहरूलाई परमाणु घडीहरू समायोजन गर्न बाध्य पार्छ । तिनीहरूले लीप सेकेन्डहरू थप्नु वा घटाउनु पर्छ ताकि आधिकारिक समय ग्रहको वास्तविक परिक्रमासँग समक्रमण गर्न सकियोस् । सामान्य जीवन यसबाट अप्रभावित रहन्छ ।