अष्ट्रेलियामा अब युट्युब च्यानल खोल्न १६ वर्ष उमेर पूरा गर्नुपर्ने

काठमाडौँ । अष्ट्रेलियाली सरकारले डिसेम्बरदेखि युट्युबलाई ती सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरूमा समावेश गर्ने घोषणा गरेको छ, जहाँ कम्तिमा १६ वर्ष उमेरका बालबालिकाले मात्र एकाउन्ट बनाउन पाउने छन् । सरकारले युट्युबलाई यो प्रतिबन्धबाट छुट दिने निर्णयलाई उल्टाएको छ ।

गत वर्ष नोभेम्बरमा संसदले यो कानून पारित गर्दा फेसबुक, इन्स्टाग्राम, स्न्यापच्याट, टिकटक र एक्स जस्ता प्लेटफर्महरू १६ वर्ष मुनिका बालबालिकाका लागि प्रतिबन्धित गरिएको थियो, तर युट्युबलाई यसबाट छुट दिइएको थियो । 

यो नियम डिसेम्बर १० देखि लागू हुनेछ र यदि कुनै पनि प्लेटफर्मले नाबालिगहरूलाई रोक्न जिम्मेवार कदम चालेन भने, त्यसलाई ५ करोड अस्ट्रेलियाली डलर (लगभग ३ करोड ३० लाख अमेरिकी डलर) सम्म जरिवाना गर्न सकिने बताइएको छ । 

सञ्चारमन्त्री एन्नेका वेल्सले युट्युबमा यो नियम लागू गर्ने बचाउ गर्दै सरकार अमेरिकी कम्पनी अल्फाबेट (युट्युबको मालिक) द्वारा कानुनी कारबाहीको धम्कीबाट पछि नहट्ने बताएकी छन् । उनले भनेकी छन्- सरकारी प्रतिवेदन अनुसार, १० मध्ये चार अष्ट्रेलियाली बालबालिकाले हालै उनीहरूले भोगेको हानि युट्युबबाट भएको बताएका छन् । बालबालिकाको कल्याणको लागि लडिएको यो लडाइँमा हामी कुनै पनि कानुनी खतराबाट डराउने छैनौं । बालबालिकाले युट्युबमा भिडियो हेर्न सक्नेछन्, तर उनीहरूले आफ्नै खाता बनाउन सक्ने छैनन् ।'

युट्युबले यस निर्णयप्रति प्रतिक्रिया जनाउँदै यो सरकारको पहिलेको स्पष्ट र सार्वजनिक प्रतिबद्धताको विरुद्ध भएको बताएको छ, जसमा युट्युबलाई प्रतिबन्धबाट छुट दिइएको थियो । युट्युबले विज्ञप्तिमा भनेको छ, हामी अनलाइन हानि कम गर्ने सरकारको विचारसँग पनि सहमत छौं । तर हाम्रो अडान स्पष्ट छ । युट्युब एक भिडियो सेयरिङ प्लेटफर्म हो, जुन अब टिभी स्क्रिनमा पनि हेर्ने गरिएको छ । यो सामाजिक सञ्जाल होइन ।' युट्युबले थप प्रक्रियालाई विचार गर्ने र सरकारसँग कुरा गर्ने पनि बताएको छ ।

प्रधानमन्त्री एन्थोनी अल्बानीजले सेप्टेम्बरमा न्यूयोर्कमा संयुक्त राष्ट्रसंघको मञ्चमा अष्ट्रेलियाले यस नीतिको लागि अन्तर्राष्ट्रिय समर्थन खोज्ने बताए । उनले भने, मैले अन्य देशका नेताहरूसँग कुरा गरेको छु र उनीहरू सामाजिक सञ्जालले आफ्ना बालबालिकामा कस्तो प्रभाव पारिरहेको छ भन्ने विषयमा पनि चिन्तित छन् । यो केवल अष्ट्रेलियाको समस्या मात्र होइन, सम्पूर्ण विश्वको समस्या हो ।

गत वर्ष, सरकारले बालबालिकालाई सामाजिक सञ्जालबाट कसरी टाढा राख्न सकिन्छ र कुन प्रविधिले यसको समाधान प्रदान गर्न सक्छ भन्ने बारेमा अनुसन्धान सुरु गरेको थियो । यो रिपोर्ट जुनमा आउनेवाला थियो, तर सरकारले अहिलेसम्म यसका सुझावहरू प्राप्त गरेको छैन । मन्त्री वेल्सले भनिन्- 'प्रयोगकर्ताहरूले आफ्नो उमेर प्रमाणित गर्न पासपोर्ट वा ड्राइभिङ लाइसेन्स जस्ता कागजातहरू अपलोड गर्नुपर्दैन तर प्लेटफर्मले यस्ता विकल्पहरू प्रदान गर्नुपर्नेछ ताकि उनीहरूले व्यक्तिगत कागजातहरू न सोधी प्रयोगकर्ताको उमेर अनुमान गर्न सकून् । यी प्लेटफर्महरूलाई हामी को हौं, हामी के गर्छौं र कहिलेबाट धेरै सही रूपमा थाहा छ । तिनीहरूलाई थाहा छ कि तपाईंले २००९ बाट फेसबुक प्रयोग गर्न थाल्नुभयो, अर्थात् तपाईं १६ वर्षभन्दा बढी उमेरका हुनुहुन्छ ।'