अदालतबाट बलिवुड गायिका आशा भोसलेको व्यक्तित्व अधिकार सुरक्षित

काठमाडौँ । बलिवुड गायिका आशा भोसलेको नाम, आवाज र पहिचानको अनधिकृत प्रयोगलाई बम्बई उच्च अदालतले निषेध गरेको छ । एआई प्लेटफर्महरू, ई-कमर्स प्लेटफर्महरू र अन्यलाई अब अनुमति बिना यी जानकारीहरू प्रयोग गर्न निषेध गरिएको हो ।

बार एण्ड बेन्चको रिपोर्ट अनुसार, अदालतले सेलिब्रेटीको आवाजको नक्कल गर्न एआई उपकरणहरू प्रयोग गर्नाले उनीहरूको व्यक्तित्व अधिकारको उल्लङ्घन भएको बताएको छ । यी उपकरणहरूले अनुमति बिना उनीहरूको सार्वजनिक र व्यक्तिगत पहिचानको महत्त्वपूर्ण भाग भएको आवाजलाई परिवर्तन र प्रतिकृति बनाउन सक्छन् । आशा भोसले विभिन्न ठाउँमा आफ्नो नाम र पहिचानको दुरुपयोग भइरहेको पत्ता लगाएपछि अदालतमा पुगेकी थिइन् । उजुरीमा एआई कम्पनी मेक, ई-कमर्स साइटहरू अमेजन र फ्लिपकार्ट, टेक प्लेटफर्म गुगल र एक स्वतन्त्र कलाकार संलग्न थिए ।

उजुरीमा मेकले उनको आवाजको एआई क्लोन सिर्जना र वितरण गरिरहेको उल्लेख गरिएको थियो । अमेजन र फ्लिपकार्टले अनुमति बिना उनको छवि प्रस्तुत गर्ने पोस्टर र व्यापारिक सामानहरू बेचिरहेका थिए । युट्युबमा एआई सामग्रीमा उनको आवाजको नक्कल गरिएको कारण गुगल संलग्न थियो । स्वतन्त्र कलाकारले उनको छवि प्रस्तुत गर्ने लुगा बेचेकी थिइन्।

आशा भोसलेको टोलीले यस्तो अनधिकृत प्रयोगले उनको ८० वर्षको करियरमा कमाएको प्रतिष्ठा र सद्भावलाई हानि पुर्‍याउँछ, जसले उनलाई पद्म विभूषण, दादासाहेब फाल्के पुरस्कार र दुई ग्रामी नामांकनहरू प्राप्त गराएको छ ।

मुद्दाको समीक्षा गरेपछि, अदालतले सबै प्रतिवादीहरू विरुद्ध निषेध आदेश जारी गरेको छ । अब कसैले पनि व्यावसायिक वा व्यक्तिगत लाभको लागि उनको नाम, छवि वा आवाज प्रयोग गर्न सक्दैन । अदालतले सबै प्लेटफर्म र विक्रेताहरूलाई सबै सामग्री र उत्पादन सूचीहरू हटाउन पनि आदेश दिएको छ । उनीहरूले आशा भोसलेलाई उल्लङ्घन गर्नेहरूको बारेमा जानकारी पनि प्रदान गर्नुपर्छ, ताकि उनले थप कानुनी कारबाही गर्न सकून् ।